Gemorroy: klinik amaliyot

 – bu juda ko’p odamlarga ta’sir qilsa-da, ko’pchilik sukut saqlashni afzal ko’radigan kasallikdir.

Dmitriy Sergeevich Semin, jarroh, koloproktolog, onkolog va Skandinaviya poliklinikasining jarrohlik bo’limi mudiri bu mavzuni yaxshiroq tushunishga yordam berdi .

Dmitriy Sergeevich Semin, jarroh, koloproktolog, onkolog jarroh 

Murakkab holatlar

Siz duch kelgan gemorroyning qiyin yoki g’ayrioddiy holatlari? 

– Surunkali gemorroyning eng murakkab holatlari kasallikning 4-bosqichining uzoq muddatli variantlari , hemoroid sezilarli darajada kattalashganda va jiddiy muammolarni keltirib chiqaradi. Bunday hollarda asoratlar xavfini minimallashtirish uchun operatsiya hajmini to’g’ri baholash muhimdir.

Kasallik ayniqsa agressiv bo’lgan, tez-tez kuchayishi va qisqa muddatli remissiya davri bilan individual holatlar ham mavjud. Ushbu holatlar boshqa proktologik muammolar bilan birlashtirilishi mumkin – fistulalar yoki anal yoriqlar.

Qiziqarli fakt: Napoleon Bonapart hemoroidning kuchayishi tufayli Vaterloo jangida yutqazgan degan taxmin mavjud. Jang kuni u qattiq og’riqni boshdan kechirdi va o’z vaqtida hujum qila olmadi, bu uning imperiyasini yo’qotdi. Ushbu misol kasallikning qanchalik jiddiy ekanligini ko’rsatadi.

Qanday qilib tashxis qo’yasiz?

Surunkali gemorroyga tashxis qo’yish uchun proktologik tekshiruv va rektoskopiya kerak . Agar bemorda qon ketishi yoki gemorroy kengaygan bo’lsa, bu boshqa kasalliklarning belgilari bo’lishi mumkin. Shuning uchun yo’g’on ichakdagi poliplar va boshqa muammolarni bartaraf etish uchun ko’proq tadqiqotlar o’tkazish kerak.

Kattalashgan tugunlar jiddiy jigar kasalliklarini ham ko’rsatishi mumkin. Bunday hollarda gemorroyni olib tashlash uchun operatsiya xavflidir.

Jarrohlikdan keyin relapslar bormi?

— Surunkali gemorroy uchun ikki turdagi operatsiyalar mavjud: radikal va radikal bo’lmagan. 

Radikal jarrohlik – gemorroyektomiya , unda hemoroid butunlay olib tashlanadi. Yangi tugunlar olib tashlanganlarning o’rnida o’sishi mumkin bo’lmasa-da, ular boshqa joylarda paydo bo’lishi mumkin.

Agar bemor proktolog bilan muntazam tekshiruvdan o’tsa, u kasallikning rivojlanishiga to’sqinlik qilishi va minimal invaziv usullardan foydalangan holda yangi tugunlarni o’z vaqtida olib tashlashi mumkin.

Radikal bo’lmagan operatsiyalar kamroq shikastlidir va ko’pincha hemoroidning dastlabki bosqichlarida qo’llaniladi. Bularga, masalan, lazer usullari va alohida tugunlarni olib tashlash kiradi. Ushbu usullar relapslarga olib kelishi mumkin, chunki ular butun hemoroid kompleksini olib tashlamaydi. Keyinchalik yangi tugunlar paydo bo’lishi mumkin.

Nega homiladorlik paytida hemoroid paydo bo’ladi?

— Homiladorlik davrida surunkali gemorroy rivojlanish xavfi sezilarli darajada oshadi. Bu bir necha omillarga bog’liq :

  • qorin bo’shlig’idagi bosimning oshishi to’g’ri ichakka va uning qon ta’minotiga ta’sir qiladi, tos a’zolaridan qon ketishini murakkablashtiradi;
  • gormonal o’zgarishlar tomirlarning ohangini, shu jumladan gemorroyni zaiflashtiradi va to’qimalarning elastikligini pasaytiradi, bu shilliq qavatning prolapsasiga va gemorroy paydo bo’lishiga olib kelishi mumkin;
  • Homiladorlik davridagi stress ham vaziyatni yanada kuchaytiradi.

Tug’ilish, o’z navbatida, qorin bo’shlig’i bosimining keskin oshishi bilan bog’liq. Bu qo’shimcha ravishda hemoroidlarni yuklaydi.

Homiladorlik davrida gemorroyni davolash xavfsiz dori vositalarining cheklangan tanlovi bilan murakkablashadi, shuning uchun asosiy e’tibor profilaktikaga qaratiladi. Proktologga erta murojaat qilish orqali yuzaga kelishi mumkin bo’lgan asoratlardan qochish mumkin.

Operatsiyalar va tiklanish haqida

Bemorga qachon jarrohlik kerak?

– Gemorroyning dastlabki bosqichida kichik operatsiyalardan samarali foydalanish mumkin :

  • skleroz (tugunlarni yopishtirish);
  • ligatsiya (tugunni sintetik halqa bilan bog’lash);
  • lazer obliteratsiyasi (koagulyatsiya).

Har bir davolash usuli to’g’ri bosqichda va qat’iy ko’rsatmalarga muvofiq amalga oshirilganda samarali bo’ladi. Effektning davomiyligi ko’p jihatdan bemorning individual xususiyatlariga va salbiy qo’zg’atuvchi omillarning tabiatiga bog’liq.

Keyingi bosqichlarda, kasallik kuchayganida, yanada jiddiy aralashuv talab etiladi – gemorroyni olib tashlash uchun radikal jarrohlik (gemorroyektomiya).

Biroq, bemorning istaklarini inobatga olish muhimdir. Agar odam jarrohlikdan juda qo’rqsa va kasallikning bosqichi bunga imkon bersa, siz kamroq invaziv muolajalar bilan boshlashingiz va ularning samaradorligini baholashingiz mumkin. Agar ular yaxshi natija bersa, radikal jarrohlik bir necha yilga qoldirilishi mumkin.

Ammo agar gemorroy kech bosqichda bo’lsa yoki ko’pincha yomonlashsa, unda siz to’liq huquqli operatsiya haqida qaror qabul qilishingiz kerak.

Turmush tarzini o’zgartirish bemorga gemorroyni jarrohlik qilmasdan boshqarishga yordam beradimi?

— Surunkali gemorroyga tashxis qo‘yishda shifokor ma’lum bir bemorda kuchayishning aynan nima sabab bo‘lishini aniqlashi va u bilan birgalikda bu sabablarni bartaraf etishi kerak. Shuning uchun surunkali hemoroid bilan og’rigan odamlar ko’pincha qaysi davolash usuli tanlanganidan qat’i nazar, o’z odatlari va turmush tarzini o’zgartirishlari kerak.

Turli muolajalardan tiklanish uchun qancha vaqt ketadi?

– Proktologiyada kichik operatsiyalar va protseduralar odatda oson, ulardan keyin noqulaylik engil va 1-3 kun davom etadi.

Radikal operatsiyalar qiyinroq va tiklanish uzoq davom etadi – 2 dan 4 haftagacha. Qayta tiklash vaqti tugunlarning hajmiga bog’liq: ular qanchalik katta bo’lsa, yara shunchalik uzoq davom etadi. Shifokor har doim bemorga protsedura turiga qarab tiklanish vaqti haqida ma’lumot beradi.

Gemorroyni jarrohlik davolashdan keyin qanday asoratlar paydo bo’ladi?

– Gemorroy uchun radikal jarrohlikdan so’ng ikkita asosiy asoratlar paydo bo’lishi mumkin .

Birinchisi , yara yoki oziqlantiruvchi tomir shikastlanganda paydo bo’ladigan qon ketishdir. Rektum kuchli qon ta’minotiga ega bo’lgani uchun qon ketishi sezilarli bo’lishi mumkin. Bunga yo’l qo’ymaslik uchun jarrohlik paytida gemorroyni ta’minlaydigan tomirlarni ishonchli tarzda to’sib qo’yish va qon ketishini to’xtatish uchun maxsus qurilmalardan (elektr, ultratovushli koagulatorlar) foydalanish muhimdir.

Qon ketish xavfi operatsiyadan keyingi dastlabki uch kun ichida, ayniqsa birinchi ichak harakatida, shuningdek, 7-9 kunlarda eng yuqori bo’ladi. Kamdan kam hollarda qon ketishi keyinroq paydo bo’lishi mumkin.

Ikkinchi asorat – bu operatsiya hududida chandiqning torayishi (striktura). Agar tugunlarni olib tashlashda ko’plab sog’lom to’qimalar ta’sirlangan bo’lsa yoki agressiv koagulyatsiya usullari qo’llanilsa paydo bo’lishi mumkin.

Buning oldini olish uchun shifokor operatsiya hajmini to’g’ri baholashi va tegishli koagulyatsiya usulini tanlashi kerak. Ba’zan yaraning hajmini kamaytirish uchun tugunning bir qismini qoldirib, keyinroq, to’liq tiklanishdan keyin olib tashlash yaxshiroqdir.

Dori-darmonlar haqida

Gemorroy operatsiyasidan keyin bemorlarga qanday og’riqni yo’qotish va tiklash usullarini tavsiya qilasiz?

– Davolash paytida va operatsiyadan keyin tomirlarni mustahkamlash uchun dori-darmonlarni qo’llash kerak , rektal shamlar, kasallikning bosqichiga va tiklanish davriga qarab alohida tanlanadi.

Og’riqni yo’qotish va najasni normallashtirishga alohida e’tibor beriladi. Og’riqni yo’qotish uchun ko’plab vositalar mavjud : planshetlar, shamlar, malhamlar va jellar. Shifokorlar tiklanishni osonlashtirish uchun bemorlarga operatsiyadan keyin o’zini qanday tutish kerakligini o’rgatadi.

Najasni normalizatsiya qilish – bu operatsiyadan oldin ham hal qilishni boshlaydigan vazifadir, shuning uchun aralashuv vaqtida bemorda allaqachon oddiy axlat bor. Operatsiyadan keyingi davrda uni saqlab qolishni davom ettirish muhimdir.

Gemorroyni davolash uchun barcha dorilar har bir bemor uchun alohida tanlanishi kerak. Kasallik qanday rivojlanishiga qarab davolanishni sozlash kerak. Yondashuv keng qamrovli bo’lishi kerak, jumladan, dietani, turmush tarzini o’zgartirishni, mahalliy va tizimli dori vositalarini qo’llash.

Fikr bildirish

Email manzilingiz chop etilmaydi. Majburiy bandlar * bilan belgilangan