Miloddan avvalgi V-IV ming yilliklarga kelib. e. Yuqoridagi zonaning ko’pgina qabilalarida xonaki itlardan tashqari chorva mollari ham bo’lgan: qo’ylar, cho’chqalar, eshaklar, sigirlar va turli xil antilopalar. Dehqonchilikka oid qabilalar ham chorvachilik bilan shugʻullangan, biroq ular uchun bu ishlab chiqarishning yordamchi tarmogʻi boʻlgan. Shu bilan birga, avvallari, ayniqsa, dasht zonalarida faqat ovchilik bilan shug’ullangan bir qator qabilalar ham pirovardida asosiy ishlab chiqarish turi sifatida chorvachilikka o’tdilar.
Chorvachilik asosan erkaklar mehnati bo’lganligi sababli, chorvador qabilalar o’rtasidagi matrilineal urug’ga xos bo’lgan munosabatlar tobora patriarxal munosabatlarga o’z o’rnini bosmoqda. Dehqon qabilalari orasida onalik oilasining qoldiqlari ancha qat’iyroq edi; Dehqon qabilalari orasida ayollarning ijtimoiy mavqei ham, qoida tariqasida, yuqoriroq edi.
Miloddan avvalgi 4—3-ming yilliklardagi chorvador qabilalar. e. keyingi davrlardagi koʻchmanchi qabilalardan sezilarli darajada farq qilgan. Ularning go‘sht, sut, jun va teri bilan ta’minlovchi chorva mollari bo‘lgan, lekin hali xonakilashtirilmagan ot va tuya kabi hayvonlari yo‘q edi. Shuning uchun, bir joydan ikkinchi joyga tez ko’chish mumkin emas edi; qabila yaylovlar butunlay qurib ketguncha bir joyda yashagan; soni ko’paygan qabilaning ortiqcha qismi boshqa bir hududga ko’chirildi va ular xuddi shu xo’jalikni davom ettirdilar. Bu shimoldagi muzliklarning erishi va yakuniy yo’qolishi natijasida yuzaga kelgan iqlimning quruqligining kuchayishi davri edi; Shu sabablarga ko’ra, asl yaylovlar tobora taqchil va kam bo’lib qolishi kerak edi va chorvador aholi o’zlarining asl yashash joylaridan uzoqroqda to’lqinlar bo’ylab joylashdilar.
Afsuski, arxeologiya bu qadimgi sayohatchi chorvadorlar haqida juda kam ma’lumot beradi. Shimoliy Afrika va Arabiston cho’llarida u erda va u erda qoya rasmlarini qoldirganlar; lekin, asosan, biz ular haqida keyingi yozma manbalardan (3-ming yillikdan boshlab) bilib olamiz, bu Shimoliy Afrika, Arabiston, keyinchalik Oʻrta va Oʻrta Osiyo choʻllaridan chorvador qabilalar toʻlqinlarining ketma-ket harakatlanishini koʻrsatadi. Odatda, o’sha davrda chorvador qabilalar asta-sekin vodiylarning cho’l hududlariga joylashdilar va mahalliy aholi bilan qo’shilib, chorvachilik bilan birga, iloji bo’lsa, dehqonchilikka o’tdilar. Biroq, ba’zida ularning bosqinlari qishloq xo’jaligi jamiyatlarining vayron bo’lishiga va rivojlanishining kechikishiga olib keldi. Dehqonchilik va chorvachilik bilan shug’ullanadigan qabilalarning yaqin joyda mavjudligi qadimgi sivilizatsiyalarning barcha hududlari uchun xarakterli hodisadir.