VI – VII asr boshlarida. Shimoliy Arabiston qabilalari shimoliy arab tilining turli lahjalarida gaplashgan. Yamanda, Hadramaut va Mahrada janubiy arab tilida so’zlashgan. Ikkala qarindosh arab tili semit tillari tizimiga tegishli edi. Janubiy arab tilidagi eng qadimiy yozuvlar, maxsus (sababi deb ataladigan) alifboda miloddan avvalgi 800 yilga to’g’ri keladi. e. O’shandan beri janubiy arab tilida yozuv VI asrgacha to’xtovsiz rivojlandi. n. e. Ammo VI asrning o’rtalaridan boshlab Yamandan. tanazzulni boshdan kechirdi va Makka jadal rivojlandi, oʻrta asr adabiy arab tili keyinchalik janubiy arabcha emas, shimoliy arab tili asosida rivojlandi.
Arabiston yarim orolidan tashqariga ko’chib o’tgan shimoliy arablar uzoq vaqt yozma til sifatida arab tiliga tegishli semit tillaridan biri – oromiy tilidan foydalanganlar. Arab alifbosida maʼlum boʻlgan eng qadimgi Shimoliy arab yozuvi milodiy 328-yilga tegishli. e. (Suriyadagi Xauran tog’laridagi Nemardagi yozuv). 5—6-asrlarga oid bir qancha shimoliy arab yozuvlari ham saqlanib qolgan. AD Shimoliy arab tilida boy she’riyat mavjud edi. Ogʻzaki boʻlib, faqat keyinroq (8—9-asrlarda) asarlari yozib olingan va tahrir qilingan.
Og’zaki she’riyatni she’rlarni yod olgan rapsodistlar – hikoyachilar tarqatgan. 6-7-asrlardagi Shimoliy arab shoirlari orasida muallaq (“torlangan sheʼrlar”, yaʼni sheʼrlar) mualliflari eng yiriklari arab tili qoidalarining yaratuvchisi hisoblangan Imru-l-Qais deb eʼtirof etilgan. ko’rsatkichlar; Antara – sobiq qul; Nabig‘a yarmarkalarda o‘tkazilgan she’rlar tanlovida hakamlik qiladi, she’rlarida mardlik, sadoqat, do‘stlik, muhabbatni tarannum etgan.
Din
Islomgacha boʻlgan arab dini tabiatga sigʻinishda, xususan, umumiy astral (yulduzli) xudolar va ayrim qabilalarning xudolarini ulugʻlashda, tosh va buloqlarga sigʻinishda ifodalangan. Makkada, boshqa Arabistonda bo’lgani kabi, Lat, Uzza va Manat deb nomlangan ayol astral xudolar alohida hurmatga sazovor bo’lgan. Xudolarning qo’pol tasvirlari (ularga chorva qurbonlik qilingan) va ziyoratgohlar, ayniqsa Makkadagi Ka’ba ibodatxonasi hurmatga sazovor bo’lgan, bu turli qabilalar tomonidan hurmat qilinadigan xudolar panteonining bir turi edi. Olloh (arabcha al-ilah, suriycha alakha – «xudo») deb atalgan oliy xudo haqidagi g’oya ham mavjud edi.
Ibtidoiy jamoa tuzumining yemirilishi va sinfiy shakllanish jarayoni eski diniy mafkuraning tanazzulga uchrashiga olib keldi. Arablarning qo’shni davlatlar bilan savdo aloqalari Arabistonga nasroniylikning kirib kelishiga yordam berdi. (Xristianlik 4-asrda paydo bo’lgan Suriya va Efiopiyadan) va yahudiylik. Xristianlik birinchi bo’lib g’asoniy arablar tomonidan qabul qilingan. VI asrda. Arabistonda bir xudoni tan olgan va nasroniylik va yahudiylikdan bu ikki din uchun umumiy boʻlgan baʼzi eʼtiqodlarni oʻzlashtirgan haniflar taʼlimoti rivojlangan.